W 2019 roku, 24 lipca przypada 100-lecie powołania Polskiej Policji Państwowej, a 1 września – 80. rocznica wybuchu II wojny światowej. Poznajmy pierwszą rotę przysięgi i kilku policjantów, którzy służyli w Krasnem przed II wojną a po jej wybuchu zostali przez NKWD osadzeni w Ostaszkowie, później prawdopodobnie zamordowani i pochowani w Miednoje. Szczególnie zachęcam zapoznać się z biografią pierwszego Komendanta Policji w Krasnem Jana Adolfa Kamińskiego. Przedstawiam również posterunkowych Seweryna Jabłonowskiego i Stanisława Bojanowskiego. W latach 1919 – 1939 posterunek Policji Państwowej gminy Zalesie w powiecie ciechanowskim mieścił się ze względów lokalowych w Krasnem, gdzie pozostał do dzisiaj.
USTAWA z dnia 24 lipca 1919 r.
o Policji Państwowej
Rota przysięgi służbowej
„Przysięgam Panu Bogu Wszechmogącemu na powierzonym mi stanowisku pożytek Państwa Polskiego oraz dobro publiczne mieć zawsze przed oczyma: Władzy zwierzchniej Państwa Polskiego wierności dochować; wszystkich obywateli kraju w równym mając zachowaniu, przepisów prawa strzec pilnie, obowiązki swoje spełniać gorliwie i sumiennie, rozkazy przełożonych wykonać dokładnie, tajemnicy urzędowej dochować.
Tak mi Panie Boże dopomóż.”
Marszałek Trąmpczyński [Wojciech]
Wz. Prezydenta Ministrów
Minister Spraw Wewnętrznych S.[Stanisław] Wojciechowski
Wierni Przysiędze do końca……
Kamiński Jan Adolf – był komendantem policji w Krasnem od 1919 r. do 1940 r., przodownik od 1923 r.
Życiorys
Kamiński Jan-Adolf, syn Michała i Józefy Kuskowskiej, urodzony 29.VIII. 1889 r. w Tłucznicach, gm. Karniewo, pow. makowskiego, rolnik, ukończył 2 klasy Szkoły Miejskiej w Makowie Mazowieckim. Do 1910 r. pracował na roli, przy rodzicach, i w tym roku z poboru został wcielony do wojska rosyjskiego, skąd powrócił w marcu 1914 r., a w sierpniu tegoż roku ponownie został powołany do służby wojskowej. Brał udział w I wojnie światowej i był dwukrotnie ranny. W styczniu 1917 r. wstąpił do Wojska Polskiego do oddziału majora Jaworowskiego, z którym w listopadzie 1918 r. przybył do Polski i został przydzielony do armii polskiej. Brał udział w walkach pod Łuckiem, Sokołem i Kownem. W kwietniu 1919 r. został przeniesiony do rezerwy (jako starszy rocznik) w stopniu plutonowego. W dniu 1. X. 1919 r. był przyjęty do policji i był komendantem posterunku w Krasnem. W 1940 r. wywieziony do Ostaszkowa (Lista wywózkowa z dn. 22 IV 1940 r. , Nr 045/2, poz. 29, Teczka nr 1584). Ze spisu członków rodzin jeńców wojennych szeregowych i niższego dowództwa policji znajdujących się w obozie ostaszkowskim, zamieszkałych w województwie warszawskim wiadomo, że (pisownia oryginalna): ”Kaminskij Jan Michajłowicz,1889r., ur. w Płucznica Warszawskiego w/wa, zam. w Krasnie tegoż w/wa, sierżant policji 20 l., kancelista i komendant posterunku. Posiadał 5 dziesięcin ziemi, 1 krowę, Polak. Żona Czesława 1896 r. Polka, gosp/d. Córka Irmina 1921 r. Syn Jerzy 1924 r. w Krasnie”.
Za wzorową służbę był odznaczony.
Uzasadnienie wniosku i stopnia odznaczenia
Kamiński Jan Adolf, w czasie długoletniej pracy w Policji Państwowej wykazał się jako bardzo dobry policjant i wykonawca. Gorliwie zwalczał na powierzonym mu rejonie posterunku przestępczość, wykrywając sprawców wszystkich poważniejszych przestępstw, czym przyczynił się do podniesienia bezpieczeństwa publicznego. Z poważnych względów zasługuje na odznaczenie brązowym po raz pierwszy KRZYŻEM ZASŁUGI.
Jabłonowski Seweryn – urodzony 9 X 1897 r. w Rykaczewie, syn Stanisława,. W policji pełnił służbę od 1920 r., przez wiele lat w pow. ciechanowskim, we wrześniu 1939 r. jako starszy posterunkowy na posterunku w Krasnem. W 1940 r. wywieziony do Ostaszkowa (Lista wywózkowa z dn. 20 IV 1940 r. poz. 77. Teczka nr 3011). Ze spisu członków rodzin jeńców wojennych szeregowych i niższego dowództwa policji znajdujących się w obozie ostaszkowskim, zamieszkałych w województwie warszawskim wiadomo, że ( pisownia oryginalna): „Jabłonowskij Siebierin Stanisławowicz,1897r., Rakonczewa, Warsz. w/w, zam. w. Krasne, Czechanowski powiat, Warsz. w/w., kapral policji 19 lat. Żona Piełga 1903 r. Polka, gosp. dom. Córka Gienryka 17 l. Syn Zenon 14 l. Córka Anna 13 l. Córka Teresa 10 l. w Krasne [.], powiat Cechanow.”
Bojanowski Stanisław – urodzony 6 I 1912 r. w Łodzi, s. Marcina i Wiktorii z Chmielewskich. W policji służył od 1937 jako kand. kontr. na szer. Po ukończeniu NSzF w Mostach Wielkich, pow. żółkiewski, był przydzielony do woj. warszawskiego. We wrześniu 1939 r. pełnił służbę na posterunku w Krasnem. W 1940 r. został wywieziony do Ostaszkowa (Lista wywózkowa z dn. 9 IV 1940 r. nr 020/3, poz.10, teczka nr 3077). Ze spisu członków rodzin jeńców wojennych szeregowych i niższego dowództwa policji znajdujących się w obozie ostaszkowskim, zamieszkałych w województwie warszawskim wiadomo, że (pisownia oryginalna): „Bojanowskij Stanisław, 1912 r. ur. m .Łódź w. Krosnje Warszawskie w/w, zam. tamże ,Polak, posterunkowy policjant od 1937 roku. Żona Helena Wawżeniec 1915 rok urodzona, krawcowa. W Krasna Czechonow powiat.”
Policjanci urodzeni w Krasnem pełniący służbę na innych posterunkach.
St. post. PP Franciszek MAZUREK s. Macieja, ur. 1896 w Krasnem. 30 IV 1938 r. skierowany do IX Komisariatu m.st. Warszawy, tam też pełnił służbę we wrześniu 1939.
- 045/2 (63), 4604.
St. post. PP Franciszek SZARLAK s. Jana i Julianny z d. Gołąb, ur. 10 X 1892 w Krasnem. W policji od 1919. W 1925 służbę pełnił w pow. warszawskim, we wrześniu 1939 r. na posterunku w Otwocku, pow. warszawski.
- 038/2 (95), 4340
Post. PP Józef ŚWIDEREK s. Feliksa, ur. w 1894 w Krasnem. W policji od 1924. W 1936 służbę pełnił na posterunku w Rogowie pow. brzeziński, we wrześniu 1939 na posterunku w Brzezinach pow. łódzki.
- 045/2 (31), 3989.
Akcja „wycofania”: Ewakuacja wybranych grup Polaków z polsko-niemieckiego obszaru przygranicznego w 1939 roku, a ściślej mówiąc urzędników i ich rodzin rozpoczęła się wraz z wybuchem wojny i wkroczeniem niemieckich żołnierzy w nasze granice. Niejasne i spóźnione rozkazy Komendy Głównej spowodowały, że policjanci i ich rodziny uczestniczyli w tej akcji. Przemieszczano się za linię Narwi i Bugu, ruch ludności w tym kierunku trwał aż do 17 września, kiedy to Związek Radziecki wkroczył na terytorium wschodniej Polski. Prawdopodobnie 5 marca 1940 roku ww. policjanci zostali rozstrzelani w piwnicach więzienia Obwodowego Zarządu NKWD w Kalininie (obecnie Twer) przy ul. Sowietskiej i pogrzebani w ośrodku rekreacyjnym NKWD położonym nieopodal miejscowości Miednoje.
Naszym obowiązkiem jest o nich pamiętać.
„A on odpowiadając, rzekł im: Powiadam wam, jeśliby ci milczeli, wnet kamienie wołać będą” – Łuk. 19:40
Poniżej wymienione materiały źródłowe zebrał i opracował:
k.wyszkows@wp.pl
1) ” Naznaczeni piętnem Ostaszkowa: wykazy jeńców obozu ostaszkowskiego i ich rodzin” praca zbiorowa. Redaktor Grzegorz Jakubowski , Wydawca Oficyna Wydawnicza Rytm, 2000 ( spis członków rodzin jeńców wojennych szeregowych i niższego dowództwa policji znajdujących się w obozie ostaszkowskim, zamieszkałych w województwie warszawskim ).
2) Archiwum Akt Nowych Warszawa (Komendy Głównej Policji )wniosek o odznaczenie Z jednostki sygn. 2/349/2/4.6/1610 Wnioski odznaczeniowe, litera: Kac-Kro.
3) Pismo „Samorządowiec Powiatu Ciechanowskiego” nr 7 (lipiec) 2016 rok artykuł : Ciechanowska Policja w Latach 1919-1939 .www.ciechanow.powiat.pl
4) Strona Policji Państwowej USTAWA z dnia 24 lipca 1919 r. o Policji Państwowej Rota przysięgi służbowej
5) Akcja „wycofania”: Ewakuacja wybranych grup Polaków z polsko-niemieckiego obszaru przygranicznego w 1939 roku autor Paweł Sękowski
Podziękowania dla pani Marii Weroniki Kmoch , Wojciecha P i Kazimierz Kozłowskiego
Skan wybranych fragmentów Książki pt: „Naznaczeni Piętnem Ostaszkowa” Biblioteka Uniwersytecka im. Jerzego Giedroycia Białystok